گامهایی با تاریخ اسلام

آيت‌الله شمس گيلاني، متولد سال 1296 بود كه تا سال 1330 در حوزه علميه قم درس خواند. وي همواره از آيت‌الله حائري يزدي - موسس حوزه علميه قم و آيت‌الله خوانساري - به‌عنوان تاثيرگذاران بر خودش ياد مي‌كرد. اهل ادبيات و شعر بود و مجموعه‌ي شعر «خاطرات» و كتاب تحقيقي «گام‌هايي با تاريخ اسلام» از آثار به‌جاي‌مانده از اوست. شعرهايش بيشتر در قالب غزل بود و رويكرد اخلاقي داشت. به گفته‌ي شمس لنگرودي، تحت تاثير سعدي بود، منتها هميشه به سبك هندي علاقه‌مند بود و همين باعث شد تا شمس لنگرودي كتاب «سبك هندي و كليم كاشاني» را به‌خاطر علاقه و تسلط پدر به كليم منتشر و آن‌را به او تقديم كند كه ادبيات كهن را نزد وي ياد گرفته است. شمس لنگرودي همچنين كتاب «مكتب بازگشت» (بررسي تاريخ و شعر افشاريه، زنديه و قاجاريه) را با اين جمله: «تقديم به پدرم كه چراغ فرا راه من گرفت تا خود را بيابم» به آيت‌الله جعفر شمس گيلاني تقديم كرده است. آيت‌الله شمس گيلاني همچنين دو دوره - تا سال 81 - امام جمعه‌ي لنگرود بود كه شامگاه جمعه - دوم دي‌ماه - در سن 88 سالگي در لنگرود درگذشت.